Dietetyka

Dieta- specjalny sposób żywienia uwzględniający ilość i jakość spożywanych pokarmów. Dieta ma na celu dostarczenie organizmowi niezbędnych składników odżywczych z jednoczesnym dostarczeniem ich podaży do możliwości trawienia, wchłaniania, metabolizowania przez zmieniony chorobowo organizm.

Klasyfikację diet przeprowadza się według:

-         zastosowania i celu

-         charakterystyki

-         uwag technologicznych

-         produktów zalecanych (produkty zalecane w umiarkowanych ilościach i przeciwwskazane)

-         założenia diety

-         dziennej racji pokarmowej wyrażonej w produktach

-         przykładów diet

Klasyfikacja diet

• Żywienie podstawowe- określa racjonalny sposób żywienia ludzi nie wymagających diety, służy za podstawę do planowania diet leczniczych.
• Dieta bogatoresztkowa- powinna zawierać powyżej 35- 40g błonnika pokarmowego.
• Dieta łatwostrawna- charakteryzuje się doborem produktów, potraw i technik sporządzania posiłków łatwostrawnych, stanowi podstawę do planowania diet pozostałych.
• Dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczu- tłuszcz w tej diecie jest zredukowany do połowy.
• Dieta łatwostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego- wykazuje cechy diety łatwostrawnej ogranicza produkty i potrawy wzmagające wydzielanie soku żołądkowego.
• Dieta o zmienionej konsystencji- określa konsystencję płynną lub papkowatą.
• Dieta ubogoenergetyczna- ma zredukowaną ilość kalorii, najczęściej o 1000.
• Dieta o zwiększonej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych- charakteryzuje się zwiększeniem tłuszczów roślinnych i rybich w zamian za tłuszcze zwierzęce.
• Dieta bogatobiałkowa- dieta, która dostarcza powyżej 100g białka/ 24h.
• Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów- w diecie tej ogranicza się a nawet wyklucza produkty zawierające węglowodany proste szybko wchłaniające się.
• Dieta niskobiałkowa- zawartość białka w tej diecie sięga do 40g i poniżej ale nie mniej niż 20g. Niższe zawartości prowadzą do rozpadu białek ustrojowych.

Żywienie podstawowe

Cel:

Zabezpieczyć zapotrzebowanie pacjenta na energię oraz wszystkie niezbędne składniki odżywcze potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, utrzymania należnej masy ciała i zachowania zdrowia.

Charakterystyka:

W żywieniu podstawowym dozwolone są wszystkie produkty i potrawy oraz wszystkie techniki sporządzania posiłków. Jeżeli pacjent prowadzi umiarkowaną aktywność fizyczną wskazane jest ograniczenie w diecie potraw ciężkostrawnych, wzdymających.

W opracowaniu diet należy pamiętać o zasadach planowania jadłospisów.

Planuje się: nie mniej niż 4-5 posiłków dziennie, bardzo fizjologiczne jest spożywanie większej liczby posiłków o mniejszej objętości, nie występują wtedy objawy pełności, wzdęcia.

Wartość energetyczna:           2300- 2400 kcal

Białko                                     12-14% energii

Tłuszcz                                   30% energii

Węglowodany                                   uzupełniają dobowe zapotrzebowanie energetyczne (produkty bogate                                          w błonnik pokarmowy, węglowodany złożone)

Założenia diety:

Energia	kcal	2300- 2400
Białko ogółem	g	80
Białko zwierzęce	g	45
Tłuszcz	g	80
Węglowodany przyswajalne	g	325
Błonnik pokarmowy	g	35-40
Wapń	g	0,9
Żelazo	g	17
Witamina A	μm	900
Witamina B1	mg	1,8
Witamina B2	mg	2,2
Witamina C	mg	70